As sereas

A serea é un ser mariño que abunda nas lendas atlánticas

Trátase dunha caste de ninfa que axuda aos mariñeiros

Nada ten que ver coa serea grega, metade muller metade ave

A serea galega ten rabo de peixe e é de natureza benigna

Este ser mitolóxico está presente en toda a Europa Atlántica

E está representado dende as costas galegas ate as escandinavas

-Chegue lembrar a estatua referente á sereíña de Andersen-

No caso do noso país, hai un banco de sereas na ría da Arousa

As representacións destes seres nos escudos son aquí moi numerosas

Como ser mariño, foi adoptado como símbolo dos Mariño

Así que a serea vén advertirnos da presenza desta familia nobre

-Ou ben das relacións consanguíneas cos seus membros-

Isto ocorreu na época baixomedieval, coa chegada da heráldica

Un ser que era mitolóxico pasou a ser a marca dunha casa

Cos anos, os escudos pasaron a ser cada vez máis complexos

Pero algo tan sinxelo como unha serea a termar del puido manterse

As sereas multiplicáronse coa eclosión dos pazos dende o século XVI

Daquel tempo datan os escudos cambadeses fotografados aquí

A primeira das sereas é para min a serea por antonomasia

Encóntrase no pazo de Fefiñáns, iniciado no século XVII

En concreto, este escudo está á beira do único arco que se conserva

É unha serea rica en detalles, coma a melena ou as escamas da cola

Non é a única serea do pazo, pero si a máis salientable

No mesmo conxunto arquitectónico figuran outros escudos con sereas

Onde máis abundan, curiosamente, é nunha igrexa, na de San Bieito

As paredes leste e sur teñen cadansúa serea, coas mesmas armas

A faciana da serea do sur ten case tanta expresividade coma a do arco

Dentro do templo, rematado no século XVIII, cóntanse outras dúas

Unha delas figura no punto máis alto da bóveda, e a outra na á norte

Non lonxe, hai outra serea noutro escudo, aínda que con distintas armas

Dá a benvida ao pazo de Torrado, actual museo dos viños do mundo

O escudo encóntrase subindo polo patín cara ao interior do museo

A última das sereas das que vou dar conta está na rúa do Hospital

Na fachada dunha antiga casa señorial do centro mesmo de Cambados

Este escudo ten varias particularidades, como a súa expresiva cara

Ademais, comparte armas con tódolos escudos xa mencionados

Actualmente, a serea dos Mariño vive unha nova idade dourada

O responsable é un artista e intelectual rianxeiro do século XX

Falo, como non, de Castelao, que inmortalizou a serea nun novo escudo

Desta volta, a serea non facía alusión só a familia dos Mariño

O escudo tiña unha estrela, unha fouce e mais unha frase

A lenda dicía "Denantes mortos que escravos", referíndose aos galegos

Este escudo, xa que logo, naceu para representar a todo un país

Algo co que segue a cumprir, aínda que non sexa o escudo oficial

Posteriormente, a serea tamén se incorporou ao escudo oficial galego

Neste caso, co fin de representar o Consello da Cultura Galega

Na miña humilde opinión, este emblema é o que mellor nos representa

Contén tanto o escudo oficial coma o oficioso, e resulta máis estético

Xa postos, coido que non estaría de máis revisar isto xunto co Estatuto

A fin de contas, as sereas xa estaban aí con nós moito antes có cáliz

Moito antes có Santo Graal do Cebreiro ou o Santísimo Sacramento